اسلام آباد – 13 ڊسمبر (اي پي پي) وزيراعظم عمران خان چيو آهي ته قانون جي حڪمراني نه هجي ته چونڊن ۾ طاقتور، وار لارڊز ۽ ڏوهاري ماڻهو اڳتي اچي ويندا آهن، اسرندڙ ملڪن جو پوئتي رهجي وڃڻ جو سبب ڪرپشن ۽ اشرافيا جي بدعنواني ??هي?? ??اڪ??تان دهشتگردي جي خلاف جنگ ۾ سڀ کان وڌيڪ نقصان کنيو، ناڪامي جو ملبو به اسان جي مٿان وڌو ويو، هاڻي به افغانستان ۾ ڊگهي خانه جنگي ٿي وڃي ته ان جو سڄو الزام ??اڪ??تان تي اچڻو هو، ڀارت ڪشمير ۾ جيڪو ڪري رهيو آهي اولهه ان تي تنقيد نٿو ڪري جيڪڏهن ڪو ٻيو ملڪ اهڙي طرح ڪري رهيو هجي ها ته گهڻو شور مچي ها، اسان جي ملڪ ۾ اردو ميڊيم، انگلش ميڊيم ۽ ديني مدرسن جي تعليم ٽي طرح جا نظام هلي رهيا آهن، غير مساوي ترقي ان??شار جو سبب بڻجندي ??هي?? اسان کي ٿنڪ ٽينڪس جي ذريعي اسان کي پنهنجو صحيح تشخص ۽ حقيقي موقف دنيا تي واضح ڪرڻ گهرجي. اهڙن خيالن جو اظهار هن اپليسي ريسرچ ان??ٽيٽيوٽ جي اهتمام هيٺ مارگلا ڊائيلاگ جي تقريب کي خطاب ڪندي ڪيو. وزيراعظم چيو ته قومون جي وچ ۾ فرق ئي قانون جي حڪمراني جو ??هي?? غريب ملڪن ۾ وسيلن جي کوٽ غربت جو سبب نه آهي پر قانون جي حڪمراني ئي معاشري ۾ ميرٽ ۽ تهذيب وڌندي ويجهندي ??هي?? جهوريت اتي ئي مستحڪم ٿيندي آهي جتي قانون جي حڪمراني هجي، جيڪڏهن قانون جي حڪمراني نه هجي ته چونڊن ۾ طاقتور، وار لارڊز ۽ ڏوهاري ماڻهو اڳتي اچي ويندا آهن، قانون جي حڪمراني اهڙي طرح جي ڏوهاري پيشيور ماڻهن کي اڳتي اچڻ کان روڪيندي ??هي?? وزيراعظم چيو ته بدعنواني قانون جي حڪمراني نه هجڻ جي هڪ علامت ??هي?? اسرندڙ ملڪن جي پوئتي رهجي وڃڻ جو سبب ڪرپشن ۽ اشرافيا جي بدعنواني ??هي?? اسان جي ملڪ ۾ تحقيق جي شعبي ۾ تمام گهٽ ڪم ٿيو آهي ڇو ته تحقيق سان حقيقي سوچ وڌندي ويجهندي آهي ڇو ته جيڪڏهن تحقيق نه ٿئي ته پوءِ ٻيا ماڻهو اسان جي باري ۾ پنهنجي راءِ قائم ڪندا آهن، اسان پنهنجي راءِ سان حقيقتون سامهون نٿا آڻي سگهون، وزيراعظم چيو ته ??اڪ??تان افغان جنگ ۾ آمريڪا جو اتحادي بڻيو پر ناڪامي جو سڄو ملبو ??اڪ??تان تي وڌو ويو، دهشتگردي جي خلاف جنگ ۾ ??اڪ??تان 80 هزار جانين جي قرباني ڏني، آمريڪا جي ڪنهن ٻي اتحادي جو ايترو نقصان ناهي ٿيو، 30 کان 40 لک ماڻهو بي گهر ٿيا جڏهن ته اسان جي معيشت کي 100 ارب ڊالر کان وڌيڪ جو نقصان ٿيو، گذريل 10، 12 سالن دوران ڪنهن اولهندي ملڪ جي اخبار ??اڪ??تان کي ان جو ڪريڊٽ ناهي ٿيو الٽو ??اڪ??تان کي ڊبل گيم ڪرڻ جو الزام ڏنو ويندو رهيو، غلطيون هو پا?? ڪري رهيو هو ۽ قصور وار ??اڪ??تان کي بڻايو ويندو رهيو، اسان انهن الزامن جو ان ڪري جواب نه ڏئي رهيا هئاسين ڇو ته اسان جي ملڪ جي قيادت جي رهنمائي ڪرڻ لاءِ ڪو به ٿنڪ ٽينڪ موجود نه هو، مسئلن جي حل لاءِ اسان کي ليڊرشپ جي کوٽ درپيش هئي، هن چيو ته هاڻي به افغانستان ۾ جيڪڏهن ڊگهي گهرو ويڙهه ٿي وڃي ها ته ان جو سڄو الزام ??اڪ??تان تي اچڻو هو پر الله تعاليٰ اسان کي ان کان محفوظ رکيو ??هي?? وزيراعظم چيو ته ??اڪ??تان جي لاءِ اهو ان??هائي شرم جي ڳالهه هئي ته اسان جنهن جو ساٿ ڏئي رهيا هئاسين، اهو اسان کي اتحادي به قرار ڏئي رهيا هئا، اسان جي مٿان بمباري به ڪري رهيا هئا، اسان جي ماڻهن جون جانيون به ويون پر الزام به اسان تي ئي لڳندو رهيو هو ۽ گڏوگڏ امداد ڏيڻ جون ڳالهيون به ڪيون پئي ويون، وزيراعظم چيو ته ان وقت اسان جو ملڪ به ٻن طبقن ۾ ورهائجي ويو هو، هڪ طبقو آمريڪا جو مخالف هو ۽ ٻيو آمريڪا جي حمايت ۾ اڳتي اچي ويو جنهن جي ڪري اسان پنهنجو موقف ان طريقي سان دنيا جي سامهون نه آڻي سگهياسين، وزيراعظم چيو ته مسلمان دنيا ۾ ئي اهڙا ٿنڪ ٽينڪس موجود نه هئا جيڪي اهو جواب ڏين ته اسلام ۽ دهشتگردي جو پا?? ۾ ڪو به تعلق نه ??هي?? سڄي دنيا ۾ اسلامو فوبيا جا ذميدار اسان نه آهيون، ڪو به مذهب دهشتگردي جي اجازت نٿو ڏي، ان??اني معاشرن ۾ ان??هاپسند، اعتدال پسند ۽ آزاد خيال هر طرح جا ماڻهو هوندا آهن پر مذهب جو دهشتگردي سان ڪو به تعلق ناهي هوندو. اولهه ۾ رهندڙ مسلمانن کي نائين اليون کانپوءِ تمام گهڻين مشڪلاتن کي منهن ڏيڻو پيو پر دنيا ۾ مسلمان قيادت پاران ان حوالي سان ڪو به جواب سامهون نه آيو. وزيراعظم چيو ته ڀارت ڪشمير ۾ جيڪو ڪجهه ڪري رهيو آهي اولهه ان تي تنقيد ناهي ڪندو، پر جيڪڏهن ڪو ٻيو ملڪ اهڙي طرح ڪري رهيو هجي ها ته تمام گهڻو شور مچي ها، اسان جا ٿنڪ ٽينڪس هجن ها ته هو ان معاملي کي ڀرپور طريقي سان اجاگر ڪن ها، هندستان ۾ نسل پرست حڪومت هڪ بدقسمتي ??هي?? جنهن جون فاشٽ پاليسيون آهن ۽ اقليتن سان ناروا سلوڪ ڪيو پيو وڃي، هن وقت ڀارت ۾ اقيلتن کي مشڪلاتون درپيش آهن، وزيراعظم چيو ته قومي سلامتي جو هڪ وسيع تناظر ??هي?? جيستائين جامع ترقي نه ٿئي قومي سلامتي يقيني نٿي بڻجي سگهي. جيڪڏهن هڪ ننڍو طبقو امير ٿيندو وڃي ۽ ڪمزور طبقو ڪمزور تر ٿيندا رهيا ۽ هڪ علائقو ترقي ڪري وڃي يا ٻه ٽي شهر ترقي ڪري وڃن ته باقي ملڪ يا صوبا پوئتي رهجي ويندا ته اهو ملڪ به محفوظ ناهي هوندو، غير مساوي ترقي ان??شار جو سبب بڻجندو ??هي?? ڪجهه ماڻهن جي امير ٿيڻ سان ڪو به ملڪ مستحڪم نٿو ٿي سگهي، وزيراعظم چيو ته ان??اني ترقي تي به ڌيان ڏيڻ گهرجي، اسان جي ملڪ ۾ اردو ميڊيم، انگلش ميڊيم ۽ ديني مدرسن جي تعليم ٽن طرح جا نظام هلي رهيا آهن، ديني مدرسن کي قومي ڌارا ۾ آڻن لاءِ پهريون ڪڏهن به ڪنهن نه سوچيو، نئون آبادياتي نظام ۾ تعليم کي ٺيڪ ڪرڻ بدران ان ۾ وڌيڪ مشڪلاتُون پيدا ڪيون ويون، وزيراعظم چيو ته اسان جي ملڪ ۾ معياري ٿنڪ ٽينڪس جي ضرورت آهي ته جيئن بهتر تحقيق جي ذريعي صحيح معنيٰ ۾ قومي بيانيو سامهون آڻي سگهجي، هن چيو ته غير ملڪي ٿنڪ ٽينڪس ان??هاپسندي جي سوچ رکندڙ عنصرن کي ئي سڄي معاشري جو عڪاس سمجهندي ??هي?? وزيراعظم چيو ته اسان جو دين عام ماڻهو کي متاثر ڪندو ??هي?? اسان جو مضبوط خانداني ۽ مهذب نظام ??هي?? اسان وٽ به ان??هاپسندي جي سوچ رکندڙ ماڻهو آهن پر ان جو سبب اهو آهي ته اسان غير منصفاني تعليمي نظام کي ٺيڪ نه ڪيو، وزيراعظم چيو ته تحقيق کي فروغ ڏيڻ جي ضرورت ??هي?? ٿنڪ ٽينڪس جي جيئن جيئن ساک وڌندي اسان لاءِ آسانيون پيدا ٿينديون وينديون، جڏهن به ٻاهرين ملڪ ??اڪ??تان جي خلاف ڪا مهم هلندي آهي ته سمنڊ پار ??اڪ??تانين کي تمام گهڻين مشڪلاتن کي منهن ڏيڻو پوندو ??هي?? معياري ٿنڪ ٽينڪس جي ذريعي اسان کي پنهنجو صحيح تشخص ۽ حقيقي موقف دنيا تي واضح ڪرڻ گهرجي.